Dünya çapında yaygın burun ameliyatlarından biri olan septoplasti, kulak burun boğaz cerrahları tarafından yapılır. Septoplastinin amacı, burundan nefes almayı kolaylaştırmaktır. Genellikle işlem sonrası hasta hemen eve gidebilir, ancak tam olarak iyileşme birkaç ayı bulabilir.
Septoplasti Nedir?
Septoplasti, septumda sapmadan kaynaklı bozuklukların tedavisi için yapılan küçük bir operasyondur. Septum, iki burun deliği arasında yer alan kıkırdak ve kemikten oluşan bir yapıdır. Yetişkin bir insanda ortalama 7 santimetre uzunluğa sahip olan septum, burnu destekler ve sağ ve sol hava yollarını ayırır. Burun içindeki nemin tutulmasını sağlayarak hava yoluyla gelen hastalık yapıcı mikroorganizmaların vücuda giriş yapmasını engeller. Normalde septum düz bir yapıya sahiptir. Ancak doğuştan ya da travma etkisi ile eğrilebilir, burun deliklerinden birini ya da her ikisini tıkayabilir. Bu durum hava akışını engelleyerek nefes almayı zorlaştırır. Aynı zamanda sinüslerde enfeksiyon riskini artırabilir. Septoplasti ameliyatı ile cerrah septumu burun deliklerinin tam ortasına düz bir çizgi halinde yeniden konumlandırır. İşlem sırasında kemik, kıkırdak ya da her ikisi birden törpülenebilir ya da bir kısmı kesilerek çıkarılabilir.
Septoplasti Nasıl Yapılır?
Septoplasti cerrahi işlemi, genel ya da lokal anestezi altında yapılır. Hangi anestezi tipinin kullanılacağına işlemin büyüklüğüne bağlı olarak cerrah tarafından karar verilir. Septum eğriliğinin düzeltilmesi için kıkırdak ve kemik yapı kesilerek yeniden konumlandırılır. Bu işlem için cerrah, burun delikleri içine küçük bir kesik atabilir. Ardından septumu kaplayan ve koruyan ince bir zar görünümündeki tabakayı kaldırır. Altındaki kemik ve kıkırdak yapıyı yeniden şekillendirmek için kıkırdak ve kemik şeritler kullanabilir. Eğrilik oranı yüksekse septumu oluşturan kemik ve kıkırdak yapıyı tamamen çıkarıp septumun altındaki yapıları yeniden şekillendirip konumlandırabilir. Ortalama 30-90 dakika arasında süren septoplasti operasyonu sırasında burun kemikleri kırılmaz.
Kimler Septoplasti Yaptırabilir?
Septum eğriliği, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir durumdur. Doğuştan septum eğriliğine sahip olanlarda eğrilik yaş ile birlikte artabilir. Burundan nefes almada zorlanabilir, sık sık burun kanaması yaşayabilir, burun deliklerindeki kuruluk nedeniyle sinüs enfeksiyonlarına sık yakalanabilir. Buna ek olarak uyku sırasında horlama, yüksek sesle nefes alma, burun tıkanıklığı ve burun iç basıncında artış görülebilir. Ayrıca septum eğriliği fazla ise yüz ağrısı ile karşılaşılabilir. Bu belirtileri hissediyorsanız septumda bir eğrilik söz konusu olabilir. Septoplasti, septum eğriliğinin tedavisinin yanı sıra aşağıdaki durumlar için de önerilebilir:
- Nazal poliplerin çıkarılması
- Kronik sinüzitin tedavisi
- Kronik burun kanamalarının tedavisi
Septoplasti işlemi genellikle 18 yaş üstü, burun gelişimini tamamlamış kişilere önerilir. Ancak doğuştan septum sapmasına sahip olan çocuklar, cerrahın kararıyla septoplasti ameliyatı olabilir.
Septoplasti Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Septoplasti işlemi küçük bir operasyon olarak nitelendirilse de işlem sonrası kanama ve enfeksiyon olasılığını azaltmak için doktorunuzun önerilerine dikkat etmeniz büyük önem taşır. Ağrı kesici ve enfeksiyon önleme amacıyla doktorunuzun verdiği tüm ilaçları kullanmayı ihmal etmeyin. Aşağıdaki önerileri göz önünde bulundurarak iyileşme sürecini kısaltabilirsiniz:
- İstirahat halindeyken ya da uyurken burun içi basıncını azaltmak amacıyla yüksek yastık kullanın.
- Burnunuzu sümkürerek temizlemekten kaçının.
- Kolay giyip çıkarabileceğiniz, özellikle önden düğmeli, fermuarlı ya da bağlamalı giyim ürünlerini tercih edin.
- En az beş hafta yüksek yoğunluklu koşu, aerobik gibi antrenmanlardan kaçının; hafif tempolu yürüyüşler yapabilirsiniz.
Cerrahi işlemden 3-6 ay sonra burun dokuları normal fonksiyonlarını tamamen yapmaya başlar. Ancak burnunuzu olası kaza risklerinden ve travmalardan korumaya devam etmeniz önerilir.